Chủ đề: “Không gian hành chính mới cộng với bộ tứ trụ cột Nghị quyết sẽ tạo thuận lợi thế nào cho Doanh nghiệp trong phát triển kinh tế tuần hoàn?”

Nghị quyết 57-NQ/TW: Tập trung vào phát triển khoa học công nghệ.

Nghị quyết 59-NQ/TW: Mở rộng không gian hội nhập quốc tế.

Nghị quyết 66-NQ/TW: Cung cấp hành lang pháp lý, hoàn thiện thể chế.

Nghị quyết 68-NQ/TW: Khơi dậy và phát huy tối đa nguồn lực từ khu vực kinh tế tư nhân.

1. Thưa ông, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh rằng, “Bộ tứ trụ cột” này là kim chỉ nam cho sự phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới. Ông đánh giá thế nào về sự tương hỗ giữa “không gian hành chính mới” và 4 trụ cột quan trọng này trong việc chuyển đổi mô hình sang kinh tế tuần hoàn?

Theo tôi, về mặt lý thuyết cũng thực tiễn phát triển tại các quốc gia cũng như các địa phương cho thấy giữa tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững có sự mâu thuẫn với nhau. Các quốc gia muốn gia nhập vào hàng ngũ các nước phát triển thì phải giải quyết tốt mâu thuẫn này. Trong đó phát triển kinh tế tuần hoàn là một trong những giải pháp để giải quyết mẫu thuẫn này để phát triển nhanh và bền vững. Do vậy, bộ tứ trụ cột nghị quyết cộng với “không gian hành chính mới” sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho Việt Nam phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn hiệu quả trong nhiều lĩnh vực.

Bởi lẽ, muốn phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn phải dựa trên không gian phát triển lớn, chuỗi cung ứng hoàn thiện và liên kết chuỗi giá trị.

Đồng thời phải tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số vào trong quá trình phát triển, phải học hỏi kinh nghiệm về các mô hình kinh tế tuần hoàn hiệu quả trên thế giới.

Phải xây dựng cơ chế, chính sách pháp lý phù hợp để khuyến khích thúc đẩy các mô hình kinh tế tuần hoàn phát triển. Phải huy động nguồn lực hiệu quả khu vực tư nhân vào phát triển mô hình này.

2. Theo ông, đâu là điểm giao thoa quan trọng giữa việc sắp xếp địa giới hành chính và tầm nhìn chuyển đổi mô hình tăng trưởng mà các Nghị quyết này đặt ra?

Chúng ta đang chuyển từ mô hình tăng trưởng theo chiều rộng chủ yếu dựa vào nguồn lực vật chất, tài nguyên thiên nhiên và lao động giá rẻ, sang mô hình tăng trưởng theo chiều sâu, trong đó khoa học công nghệ và nguồn nhân lực chất lượng cao là yếu tố then chốt. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả cao nhất từ sự chuyển đổi này, chúng ta cần tận dụng tối đa hiệu suất quy mô, nghĩa là mở rộng quy mô để tối ưu hóa hiệu quả sử dụng các nguồn lực hiện có.

Chính vì vậy, việc sắp xếp, mở rộng địa giới hành chính gần đây là điều kiện thuận lợi để các địa phương phát huy được lợi thế về quy mô, thúc đẩy liên kết chuỗi giá trị và chuỗi cung ứng, tăng cường hợp tác liên vùng. Đây chính là động lực mới, mở ra giai đoạn phát triển kinh tế bền vững và hiệu quả hơn cho đất nước trong kỷ nguyên mới.

3. Với vai trò là nhà nghiên cứu về chính sách, ông nhìn nhận như thế nào về cơ hội mà không gian hành chính mới mở ra cho doanh nghiệp, đặt trong bối cảnh chuyển đổi sang mô hình kinh tế tuần hoàn là yêu cầu tất yếu mà các doanh nghiệp phải hướng đến?

Theo tôi, không gian hành chính mới mở ra cơ hội mà cho doanh nghiệp trong việc tiếp cận các yếu tố đầu cho doanh nghiệp vào lớn hơn, đa dạng hơn góp phần giảm chi phí sản xuất, đồng thời cũng mở ra thị trường tiêu thụ ở đại phương lớn hơn.

Đồng thời tăng cơ hội để mở rộng liên kết chuỗi giá trị gắn với ứng dụng các mô hình kinh tế tuần hoàn và giải quyết bài toán trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, đặc biệt là vấn đề tiết kiện tài nguyên và tác động đến môi trường.

4. Cụ thể hơn, theo ông, việc giảm phân mảnh trong quản lý hành chính cũng như là tích hợp quản lý đa ngành thì liệu rằng có giúp doanh nghiệp tiếp cận tài nguyên - thông tin - hạ tầng để phục vụ kinh tế tuần hoàn hiệu quả hơn không?

Chắc chắn việc giảm phân mảnh trong quản lý hành chính cũng như là tích hợp quản lý đa ngành sẽ giúp doanh nghiệp tiếp cận tài nguyên - thông tin - hạ tầng để phục vụ kinh tế tuần hoàn hiệu quả. Bởi lẻ mô hình kinh tế tuần hoàn chỉ phát triển hiệu quả trên quy mô lớn và gắn với liên kết chuỗi giá trị.

5. Ông có thể đề xuất một vài nhóm giải pháp cụ thể để không gian hành chính mới thực sự trở thành nền tảng cho kinh tế tuần hoàn phát triển bền vững?

Theo tôi, vấn đề cấp bách nhất, là các địa phương phải xây dựng cơ chế, chính sách khuyến khích các mô hình phát triển kinh tế tuần hoàn trên tinh thần khai thác hiệu quả các chủ trương, chính sách khuyến khích của Nghị quyết số 57-NQ/TW về phát triển đột phá khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân.

Thứ hai, nhanh chóng đầu tư các trục giao thông ngang, để phát triển hệ thống hạ tầng logictis địa phương mới gắn với vùng góp phần giúp doanh nghiệp giảm chi chí, tạo thuận lợi trong liên kết các chuỗi giá trị thúc đẩy phát triển kinh tế tuần hoàn.

6. Theo ông, các tổ chức trung gian như hiệp hội doanh nghiệp, tổ chức tư vấn chính sách cần được thể hiện ra sao trong việc dẫn dắt doanh nghiệp thích nghi và tận dụng lợi thế mới này?

Hiệp hội doanh nghiệp, tổ chức tư vấn chính sách cần phát huy vai cầu nối giữa cộng đồng doanh nhân, doanh nghiệp với các cơ quan quản lý Nhà nước, tăng cường tổ chức các toạ đàm, hội thảo để cộng đồng doanh nghiệp nắm được các chủ trương chính sách của nhà nước, cụ thể là bộ tứ nghị quyết, giúp doanh nghiệp có lòng tin vào các Nghi quyết để xây dựng chiến lược phát triển dài hạn, gắn với trách nhiệm xã hội và đạo đức kinh doanh.

7. Cuối cùng, ông có thông điệp nào muốn gửi tới cộng đồng doanh nghiệp về cách mà họ có thể chủ động đón đầu xu thế mới để có thể chuyển đổi mô hình tăng trưởng sang kinh tế tuần hoàn?

Cộng đồng doanh nghiệp cần thay đổi tư duy như sự thay đổi tư duy của Đảng trong Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân. Theo đó, cần chuyển từ “tư duy phát triển ngắn hạn sang phát triển dài hạn” ưu tiên hiệu quả, tạo ra giá  gia tăng  bền vững, liên kết chuỗi giá trị phát triển kinh tế tuần hoàn  chứ không chỉ đơn thuần tập trung vào doanh thu và lợi nhuận.

Xin cám ơn ông!

Thực hiện phỏng vấn: Thoại Diễm, Đài VOH