Ngày 11/12/2024 tại Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Hậu Giang, Viện Phát triển Chính sách Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh đã tổ chức buổi Toạ đàm trao đổi kết quả nghiên cứu về đời sống giáo viên tại tỉnh Hậu Giang. Đại diện sở giáo dục và đào tạo tỉnh Hậu Giang là Thầy Nguyễn Văn Hiền Phó giám đốc sở. Đại diện Viện Phát triển Chính sách ĐHGQ-HCM là PGS.TS Đỗ Phú Trần Tình, Viện trưởng.

Ảnh: Toạ đàm tại Sở GD&ĐT Hậu Giang

Thông qua phương pháp chuyên gia và khảo sát diện rộng 5416 giáo viên, trong đó số giáo viên mầm non là 1164, số giáo viên tiểu học là 1745, THCS là 1487 và THP là 1020 ở tỉnh Hậu Giang. Đề án đã chỉ ra 5 thách thức chính trong đời sống giáo viên tại Hậu Giang, gồm: (i) chế độ phụ cấp ưu đãi cho giáo viên mầm non hiện ở mức 35% được đánh giá là chưa tương xứng với tính chất đặc thù của công việc chăm sóc và nuôi dưỡng trẻ. So sánh với các ngành nghề tương đương và các địa phương khác cho thấy mức phụ cấp này cần được điều chỉnh để phản ánh đúng giá trị và tầm quan trọng của công việc; (ii) giáo viên mầm non không được hưởng chế độ làm thêm giờ như các đồng nghiệp ở bậc THCS và THPT, mặc dù công việc của họ thường kéo dài hơn giờ hành chính và đòi hỏi sự tập trung cao độ. Sự chênh lệch này tạo ra bất cập trong thu nhập và không khuyến khích được sự cống hiến của đội ngũ giáo viên mầm non; (iii) hệ thống cho vay vốn hiện tại với các yêu cầu về thế chấp và điều kiện vay không phù hợp với điều kiện tài chính của đa số giáo viên. Điều này gây khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn để cải thiện đời sống và đầu tư cho phát triển chuyên môn; (iv) cơ cấu tổ chức hiện tại với nhiều Chi bộ và Đảng bộ riêng lẻ gây ra sự chồng chéo trong quản lý và làm giảm hiệu quả điều hành. Việc duy trì nhiều đơn vị nhỏ lẻ cũng tạo ra gánh nặng về mặt hành chính và nguồn lực; (v) hệ thống đánh giá và thi đua hiện tại, đặc biệt là thông qua các hoạt động ngoại khóa và hội thi, đang tạo ra áp lực không cần thiết cho cả giáo viên và học sinh. Một số cuộc thi có yêu cầu kỹ thuật cao như robotics hay khởi nghiệp có nguy cơ vượt quá năng lực thực tế của học sinh, dẫn đến tình trạng gian lận và ảnh hưởng đến tính công bằng trong đánh giá.

Đề án đã đề xuất các nhóm giải pháp: Nhóm giải pháp thứ nhất là nâng mức phụ cấp ưu đãi cho giáo viên mầm non lên 45%, tương đương với mức áp dụng tại các trường chuyên biệt. Việc điều chỉnh này sẽ giúp thu hẹp khoảng cách về thu nhập và tạo động lực cho đội ngũ giáo viên mầm non. Nhóm giải pháp thứ hai là xây dựng chế độ làm thêm giờ riêng cho giáo viên mầm non, với các tiêu chí và mức chi trả phù hợp với đặc thù công việc. Chế độ này cần được thiết kế linh hoạt để đảm bảo công bằng và khuyến khích sự cống hiến của giáo viên. Nhóm giải pháp thứ ba là thiết lập cơ chế vay vốn ưu đãi đặc thù cho giáo viên. Cơ chế này cần có những điều kiện và thủ tục phù hợp với khả năng tài chính của giáo viên, đồng thời được hỗ trợ một phần từ ngân sách địa phương. Nhóm giải pháp thứ tư liên quan đến việc tái cấu trúc tổ chức, bao gồm việc gom Chi bộ và Đảng bộ để tối ưu hóa bộ máy quản lý. Việc tái cơ cấu này cần được thực hiện theo lộ trình phù hợp, đảm bảo không ảnh hưởng đến hoạt động giảng dạy và quản lý. Nhóm giải pháp thứ năm tập trung vào cải cách hệ thống đánh giá và thi đua. Các hoạt động ngoại khóa và hội thi cần được thiết kế phù hợp với năng lực thực tế của học sinh, đồng thời xây dựng các tiêu chí đánh giá khách quan và công bằng. Nhóm giải pháp cuối cùng đề xuất xây dựng cơ chế giám sát và đánh giá việc thực hiện các chính sách. Cơ chế này cần có sự tham gia của các bên liên quan và được thiết kế để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong triển khai.

Viện đã tiếp thu các ý kiến của các chuyên gia, nhà quản lý và các bên liên quan. Trên cơ sở các đóng góp này Viện Phát triển Chính sách ĐHQG-HCM sẽ tiếp tục hoàn thiện các đề xuất để trình lên cấp có thẩm quyền xem xét. Đề án này được kỳ vọng sẽ tạo nền tảng cho những thay đổi tích cực trong chính sách hỗ trợ giáo viên và nhân viên ngành giáo dục tại Hậu Giang, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và đời sống của đội ngũ nhà giáo trong tỉnh Hậu Giang.